“Đời thừa” không chỉ là câu chuyện về nhân vật Hộ – một nhà văn với khát vọng nghệ thuật cao cả – mà còn là hình ảnh tiêu biểu cho lớp trí thức sống trong xã hội thực dân nửa phong kiến: vừa khao khát sống có lý tưởng, vừa bị cuộc sống mưu sinh xô đẩy, làm cho tha hóa, mất phương hướng. Qua lối kể chuyện sâu sắc, giọng văn lạnh lùng nhưng ám ảnh, Nam Cao đã khiến tôi đặt ra nhiều câu hỏi về giá trị thực sự của cuộc sống và sự lựa chọn của con người giữa lý tưởng và hiện thực.

Tôi đặc biệt ấn tượng với cách Nam Cao xây dựng nhân vật Hộ: một người mang đầy mâu thuẫn – vừa yêu thương, vị tha, lại có lúc thô bạo, ích kỷ. Hộ là hình ảnh rất “người”, rất thật, khiến người đọc như tôi không thể ghét bỏ mà chỉ thấy thương cảm. Bởi trong sâu thẳm, Hộ là nạn nhân của một xã hội bóp nghẹt con người, bóp nghẹt cả những ước mơ trong sáng nhất.

Qua “Đời thừa”, tôi nhận ra một thông điệp lớn: sống mà không được sống đúng với những giá trị mình tin tưởng là một đời thừa. Đó là tiếng nói phản tỉnh, vừa riêng tư, vừa đầy tính nhân văn của Nam Cao – một nhà văn luôn trăn trở vì con người và vì cuộc đời. 

“Nhà giả kim” cho ta hiểu rằng mỗi con người đều mang trong mình một “truyền thuyết cá nhân” – một giấc mơ sâu kín và ý nghĩa cuộc đời. Việc dám rời bỏ chốn an toàn, lắng nghe tiếng gọi của trái tim và kiên trì tiến bước dù gian nan chính là cách ta khẳng định giá trị bản thân. Trong hành trình ấy, những “dấu hiệu” nhỏ bé mà vũ trụ gửi gắm sẽ xuất hiện đúng lúc, nếu ta đủ nhạy cảm để nhận ra và đủ can đảm để tin theo.

Hơn cả mục đích cuối cùng, hành trình chinh phục ước mơ mang đến cho ta những trải nghiệm quý giá và sự trưởng thành nội tâm. Thách thức, thất bại hay niềm vui đều góp phần rèn giũa ý chí và mở rộng tầm nhìn. Điều kỳ diệu là khi ta cho đi lòng nhiệt thành, sự giúp đỡ và tình yêu thương, vũ trụ sẽ đáp trả bằng những cơ hội mới, khẳng định rằng giá trị lớn nhất không phải kho báu châu báu, mà chính là con người kiên cường và tâm hồn phong phú mà ta trở thành.

Cuối cùng, “Nhà giả kim” nhắc nhở chúng ta rằng hạnh phúc thực sự đến từ việc sống chân thành với ước mơ và biết trân trọng từng khoảnh khắc trên con đường đi tới.